چهل اشتباه درسخنرانی که سخنرانان حرفه ای را نفله می کند – قسمت ۲
۱۴-گله و شکایت وغرغر کردن:
احمد حلت در کتاب «فن بیان» در این مورد نوشته :
«یکی از اشتباهات رایج سخنرانان این است که سخنرانی خود را با گله و شکایت آغاز میکنند برای مثال، خیلی از سخنرانان از ناکافی بودن وقت شکایت دارند و میگویند که دست آوردهای آنها آنقدر بنیادی است که ارائه آن به یک روز کامل نیاز دارد و غیره
هیچ کس به این مطالب علاقه ای ندارد و هیچ کس از یک آدم نق نقو خوشش نمیآید ممکن است دلایل زیادی برای گله کردن از امکانات فنی، آب و هوا یا سالن محل برگزاری جلسه وجود داشته باشد اما وقتی پشت تریبون قرار میگیرید باید مانند یک حرفه ای رفتار کنید و عملکرد یک فرد خبره را داشته باشید
امار تکان دهنده
البته بیشتر اوقات نارضایتی از شرایط، کاملاً منطقی است اما گله کردن را فقط برای برگزار کنندگان و پایان جلسه نگه دارید عصبانی شدن از شرایطی که مخاطبین نمیتوانند کاری درمورد آن انجام دهند کاری بیهوده است وقت گرانبها را با شکایت کردن از مسائل و مشکلات بیرونی به هدر ندهید و بجای آن روی نکات مهم متمرکز شوید.»
۱۵- سخنرانی در خصوص موضوعاتی که سخنران صلاحیت صحبت در آن را ندارید:
بنا به شرایط سخنران صلاحیت سخنرانی در بعضی از موضوعات را ندارد مثلا:
الف) موضوعاتی که نیاز به تخصص خاص دارد مثل موضوعات پزشکی مثلا فرض کنید یک سخنران غیر پزشک بخواهد در خصوص مسائل تخصصی پزشکی صحبت نماید و یا نظر بدهد
ب) موضوعاتی که مخاطبین شما تجربه بیشتری از شما در آن زمینه دارند.
ج) موضوعاتی که ایجاد حساسیت میکند مثل طرح مسائل قومیتی و اعتقادی وغیره: مکررا دیده ام وقتی فلان سخنران وارد مباحث حساسیت زا مثل مسائل قومیتی و اعتقادی میشود و صحبتهای کاملاًدرستی هم انجام میدهد چون سطح درک و فهم مخاطبین و برداشتهای مخاطبین بسیار متفاوت وکاملاً سلیقه ای است عکس العملهای متفاوتی توسط مخاطبین انجام شده و کنترل سخنرانی از دست سخنران در رفته است لذا در چنین مواقعی باید قبلا مخاطب شناسی خوب انجام گیرد.
۱۶- استفاده بیش از حد از کلمه «من»:
یک سخنران حرفه ای تا میتواند از کلمه «من» استفاده نمیکند تا حمل بر خودستایی و تکبر سخنران نگردد و به جای آن از کلمه «ما» استفاده میکند
وقتی سخنران از کلمه من استفاده میکند سخنرانی، سخنران محور میگردد و وقتی سخنران از ضمیر ما استفاده میکند سخنرانی، مخاطب محور میگردد و مخاطبین احساس میکنند که سخنرانی برای آنهاست و بیشتر جذب سخنرانی می گردند.
۱۷- استفاده از لغات کوچه بازاری مثل هری، کرتیم، حالشو ببر، خفن و غیره:
استفاده از کلمات فوق منزلت و جایگاه سخنران را تا حدی پایین می آورد و اعتبار او را نزد مخاطبین کاهش می دهد و مخاطبین این طوری برداشت میکنند که سخنران آداب و معاشرت بلد نیست و یک انسان کوچه بازاری است که نتیجه آن از دست دادن مخاطبین در جلسات بعدی سخنرانی است.
البته این موضوع استثنائاتی هم دارد مثلا بعضی از مخاطبین اینچنین سخنرانانی را می پسندند و لذت می برند و این سخنرانان مخاطب خاص خود را دارند ولی عموم مخاطبین از این الگوی سخنرانی خوششان نمیآید.
۱۸- تیکهای رفتاری یا انجام بعضی کارهای خلاف آداب سخنرانی:
تیکهای رفتاری یا عادت به انجام یک کار خاص مثلا” دست روی بینی خود کشیدن یا دائما” گوشه چشم یا لب خود را پاک کردن یا انجام بعضی کارهای خلاف آداب سخنرانی مثل صحبت کردن با تلفن درحین سخنرانی، پراندن ذرات آب دهان،، آدامس جویدن، کف به دور لب جمع شدن وغیره جایگاه و اعتبار سخنران را در نزد مخاطبین بسیار پایین می آورد لذا تا آنجایی که میشود باید از این قبیل کارها به شدت خودداری کرد.
۱۹-کلام مسموم سخنران:
مثلا در حین سخنرانی متلک انداختن، گوشه و کنایه زدن، برچسب زدن، لحن ناپسند، جملات دور از نزاکت، بدگویی دیگران بالاخص رقبا و بطور کلی نمایش یک شخصی غیراخلاقی به شدت سخنران را بد نام میکند
و مخاطبین یک احساس بد نسبت به سخنران پیدا میکنند و دفعه بعد در سخنرانی این فردشرکت نمیکنند مگرمخاطبینی که عزت نفس پایینی دارند و به لحاظ اخلاقی مثل سخنران باشند.
۲۰- مطالب و آمار قدیمی:
وقتی یک سخنران خودش را بروز رسانی (آپدیت) نکند و فقط بخواهد از دانش و منابع قبلی خود استفاده نماید مثل بسیاری از اساتید دانشگاه، قطعاً جایگاه و اعتبار خود را در نظر مخاطبین از دست خواهد داد آمار و دانش جدید برای یک سخنرانی مثل تزریق خون جدید به یک بیمار است و الا جز سخنرانان مرده به حساب میآید.